خصوصیات ویژه امام )
در کتاب عیون اخبار الرضا از بیهقی نقل کرده است که محمد بن موسی بن نصر رازی گفت شنیدم پدرم میگفت مردی به امام رضا گفت بخدا قسم در روی زمین از لحاظ پدر کسی شریف تر از تو نیست فرمود: تقوی و پرهیزگاری به آنان شرافت بخشیده و فرمانبرداری خداوند سودمندشان کرده است.
دیگری به آنحضرت گفت بخدا قسم تو بهترین انسانهائی باو فرمود ای بنده خدا سوگند یاد مکن بهتر از من کسی است که برای خدا پرهیزگارتر و فرمانبردارتر بوده است بخدا قسم این آیه از قرآن (حجرات (۱۳) منسوخ نشده است و شما را گروه گروه و طائفه ها قرار دادیم تا بدانید گرامی ترین شما در پیشگاه خداوند پرهیزگارترین شما می باشد (إِنَّ اكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَيكُمْ)
در کتاب مناقب چنین آمده است که محمد بن عیسی یقطینی گفت: آنگاه که مردم در امر ابوالحسن امام رضا اختلاف کردند من آنچه که از وی پرسیده بودند و آنحضرت پاسخ گفته بود هیجده هزار مسئله که آنها را گروهی از نویسندگان مسائل از جمله ابوبکر خطیب در تاریخش و ثعلبی در تفسیرش و سمعانی در رساله اش و ابن معتر در کتابش و غیر اینها ذکر کرده بودند جمع کردم.
برای امام رضا میهمانی رسید و ساعاتی از شب با او نشسته برایش سخن میگفت و چراغ دگرگونه شد مرد میهمان دست برد تا آنرا درست کند امام رضا او را باز داشته منع کرد و خود چراغ را درست نموده سپس فرمود: ما گروهی هستیم که از میهمانان خودکار نمیکشیم.
در مجلس با شکوهی که آنحضرت با عمران صاحبی به بحث نشسته بود وقت نماز رسید حضرت برای نماز اول وقت آماده شدند عمران گفت ای سرور من مسأله را قطع مکن زیرا قلبم رقیق شده است امام رضا علیه السلام فرمود نماز میگذاریم و بر میگردیم پس آنحضرت برخاست و مأمون هم برخاست امام نماز را داخل خواند و مردم در بیرون در پشت سر محمد بن جعفر عموی آنحضرت پس از اتمام نماز آنحضرت به جایگاهی که . می نشستند برگشتند و با عمران به صحبت پرداختند.
برخی دیگر از خصائص آنحضرت
فرمود : موسی! مگر نمی دانی که اعمال شیعیان ما هر صبح و هر شام بر ما عرضه می شود .
چون بر سفره می نشست از بهترین غذاها در ظرفی جمع می کرد و امر می کرد برای مساکین و فقراء ببرند آنگاه این آیه را تلاوت میکرد ( فلا اقْتَحَمَ الْعَقَبَه ( خداوند میدانست همه انسانها توانائی بنده آزاد کردن ندارند ولی راه بهشت را بر آنان باز نمود هنگامیکه مشاهده نمود غلامان میوه را تمام نمی خورند و نیمه آنرا دور می اندازند می فرمود : اگر شما بی نیازید دیگران نیازمندند به آنچه دور می اندازید.
صدوق (ره) می نویسد چون نماز صبح را میخواند در جایگاهش تا طلوع آفتاب می نشست چند رقم مسواک با آنحضرت بود با یک یک آنها دندانها را مسواک مینمود و سپس با کندر مضمضه می نمود هنگامی که دهان مبارکش تمیز و خوشبو میشد قرآن را می گشود و قرائت میکرد .
در هر سه روز یک ختم قرآن مینمود و می فرمود اگر بخواهم بکمتر قرائت میکنم لیکن بهر آیه فکر میکنم که در چه موضوعی است و در چه وقت نازل شده است.
ابراهيم بن عباس میگوید ندیدم امام رضا (ع) بکلمه ای برکسی ستم کند و ندیدم کلام کسی را قطع نماید و ندیدم حاجتمندی را حاجتش را روا نسازد و نه پایش را در نزد کسی دراز میکرد و نه در نزد کسی تکیه بر متکا میداد هرگز حرف زشتی بخادمان و غلامانش نگفت و بلند نخندید و خنده او تبسم بود و با غلامان و ممالیک بر یک سفره می نشست و کم میخوابید و زیاد بیدار بود اکثر شبها تا صبح بیدار بود و بیشتر اوقات روزه داشت و ۳ روز در هر ماه را حتم روزه داشت و می فرمود : ثواب این روزه ثواب روزگار و دهر است معروف و نیکیهای آنحضرت بسیار بود و صدقه در پنهان میداد در شبهای تاریک ، اگر کسی گمان کند، مانند او کسی بود باید باور نشود زیرا بی مانند بود مگر آباء گرامش و ابناء طيبش ( صلوات الله عليهم اجمعين.