فضیلت زیارت حضرت رضا علیه السلام
شیعیان فراموش نمی کنند که امیرالمؤمنین مانند پیامبر اسلام پیروانش را به زیارت فرزندش تشویق و تحریص میفرمود و در یکی از گفتارش می گفت مردی از فرزندانم در خاک خراسان به زهر ستم شهید خواهد شد او همنام من است و پدرش همنام موسی بن عمران است، هرکس او را در غربت زیارت کند پروردگار متعال گناهان قدیم و جدیدش را ببخشد گرچه به شماره ستارگان آسمان و قطرات باران و ریزش برگ درختان باشد .( امالی و عیون صدوق .) شاگردان مکتب جعفری به یاد دارند که امام ششم صادق آل محمد به حمزة بن حمران فرمود: فرزندزاده من در سرزمین خراسان در شهری که آن را طوس مینامند شهید خواهد شد هر کس او را زیارت کند و به حق او عارف و آشنا باشد من در قیامت دست او را میگیرم و داخل بهشت میگردانم اگر چه از اهل گناهان بزرگ باشد راوی سئوال کرد: عرفان در حق امام چیست؟
امام ششم فرمود : به یقین بداند آن حضرت امام و پیشوائی است که اطاعت و فرمانبرداری او بر خلق واجب است او امامی است که در غربت شربت شهادت نوشیده است. آری کسی که آن امام را زیارت کند و عارف به حق او باشد خداوند جهان به زیارت کننده عارف به حق امام ثواب هفتاد هزار شهید عطا فرماید از آن شهیدانی که در حضور رسول خدا با حقیقت ایمان شهید شدند .(عیون و امالی صدوق .)
پیروان مکتب موسوی و پدر بزرگوارش این روایت را از موسی بن جعفر خوانده و یا شنیده اند سلیمان بن حفص راوی می گوید: از موسی بن جعفر شنیدم که می فرمود: هر که قبر فرزندم علی را زیارت کند، برای او نزد خداست ثواب هفتاد حج مقبول با تعجب گفتم: ثواب هفتاد حج مقبول برای زائر فرزند شما است؟!! فرمود: آری ثواب هفتاد هزار حج به او داده میشود. باز عرض کردم ثواب هفتاد هزار حج به زائر او داده میشود؟! فرمود: بسا اعمال حج کننده ای که قبول درگاه الهی واقع نشود، ولی هرکس فرزندم را زیارت کند و نزد قبرش یک شب بیتوته نماید، همانند آن باشد که خداوند را در عرش زیارت نموده است. باز گفتم زائر او مانند کسی است که خدا را در عرش زیارت کرده؟ امام علیه السلام فرمود: آری چون روز قیامت شود چهار تن از اولین : نوح و ابراهیم و موسی و عیسی علیهم السلام و چهار نفر از آخرین محمد و علی و حسن و حسین علیهم السلام خواهند بود آنگاه دستاویز و ریسمانی کشیده شود و در سر حد آن ریسمان زیارت کنندگان ما بنشینند آگاه باش که درجه زائرین قبر فرزندم علی از تمام زائرین بالاتر و عطا و بخشش به ایشان بیشتر میباشد.(عيون صدوق کافی کلینی وافي فيض)
دوستداران زیارت هشتمین امام ندای رسای امام علیه السلام را در گوش دارند می فرمود: هر کس مرا زیارت کند در روز قیامت در سه موطن و مورد حساس و هولناک به فریادش میرسم اذا تطايرت الكتب يميناً و شمالاً و عند الصراط و عند المیزان یکی زمانی که نامه های اعمال نیکوکاران در دست راست و بدکاران در دست چپ ایشان پرواز کند. دوم وقتی که می خواهند از صراط عبور نمایند. سوم هنگامی که در میزان سنجش اعمال عمل آنها سنجیده می شود.( امالی صدوق و كامل الزيارة)
و نیز فرمود : نباید بار بسته شود به سوی قبری از قبرها، مگر به سوی قبور ما اهل بیت آگاه باش ای یاسر که من کشته میشوم به زهر ستم و در زمین غربت دور از خاندانم دفن میشوم کسی که به سوی زیارت من بار بندد و سفر کند دعای او مستجاب و گناهانش آمرزیده شود(عيون اخبار الرضا .)
. هذا افق المبين قد لاح لديك فاسجد متذللاً و عفر خدیک
ذا طور سینین فاغضض الطرف به هذا حرم العزة فاخلع نعليك
يارب این خلدبرین يا جنة المأواستی یا همایون بارگاه بضعه موساستی
تا ندیدم این بنا باور نکردم کاسمان صورتی در زیر دارد آنچه در بالاستی
خواندمش عرش معظم بانگ بر من زد خرد کاین خطا گفتی بر آن افزودی و زین کاستی
هر که راظل عنایت از تو باشد بر سرش چش حذر از آفتاب محشر کبراستی
هیچکس را آگهی از پایه قدر تو نیست پایه قدر رفیعت را خدا داناستی
زین مبارک آستان بی فیض کس بیرون نشد غیر آنکس کاندر اینجا بی ادب پویاستی
علی بن مهزیار خدمت امام نهم جواد الائمه شرفیاب شد. عرض کرد فدایت شوم، زیارت پدر بزرگوارتان امام رضا علیه السلام افضل است یا زیارت جدتان حسین بن علی علیه السلام؟ امام علیه السلام فرمود: زیارت پدرم افضل است زیرا امام حسین را تمام مردم از مذاهب مختلفه زیارت می کنند و پدرم را زیارت نمیکند مگر خاص از شیعه .(عیون اخبار الرضا و تحية الزائر.)
ادب زائر و آداب زیارت
۱ - در موقع حرکت وضو بسازد و اگر ممکن شود غسل کند.
2- لباس تمیز و پاک بپوشد و مردان خود را معطر سازند.
3- در موقع حرکت ذکر خدا بگوید و آیة الکرسی بخواند .
۴ - در حرم ایجاد مزاحمت ننماید و سلب حضور قلب از دیگران ننماید.
۵ - با تواضع و ادب داخل حرم شود و اذن دخول وارد را بخواند.
6- صدایش را بلند نکند و مراعات تمام زائرین را بنماید.
7- قدمها را کوچک بردارد با وقار راه برود، تسبیح و تهلیل بگوید و صلوات بفرستد و دل را به خدا متوجه سازد و در شروع هر کار و دعا بسم الله را فراموش نکند.
8- با حالت کسالت و چرت و خستگی به زیارت نرود و زیاد در حرم مطهر نماند اما اگر بتواند هر روز به زیارت برود.
۹ - هنگام ورود به حرم مطهر اول پای راست را مقدم بدارد و هنگام خروج اول پای چپ را بیرون گذارد مانند دخول در مساجد.
۱۰ - حتی الامکان از زیارات معتبر و وارده استفاده کند مانند زیارت امین الله و جامعه کبیره و دعاى عالية المضامين و صلوات بر آن حضرت.
۱۱ - پس از زیارت دو رکعت نماز زیارت بخواند اگر بالای سر باشد شاید بهتر باشد و برادران و خواهران ایمانی را دعا کند.
۱۲ - با امام عهد کند که دیگر پیرامون گناه نگردد و از گناهان خود در نزد قبر امام علیه السلام توبه و استغفار نماید.
۱۳ - به قصد تقرّب و تصفیه اخلاق و تزکیه نفس زیارت کند و سعی کند در هر مرتبه زیارت ارتقاء و درجه ای دریافت کند .
۱۴ - ایمان خود را به امام عرضه بدارد همان طوری که عبدالعظیم حسنی اعتقادات خود را به امام وقت عرضه داشت .
۱۵ - در حرم مطهر و صحنها و اطراف حرم، خود را از نامحرمان حفظ و از لهويات و لغویات و امور بیهوده و غفلت آور اجتناب نماید.
۱6 - به درماندگان و فقراء کمک نماید و صدقه بدهد و از ریا و عجب بپرهیزد و از شر شیطان و نفس به خداوند متعال پناه ببرد.
۱۷ - امر به معروف و نهی از منکر نماید و سعی کند زائران از او رنجیده نشوند و کسی را آزار نرساند.
۱۸ - در اول وقت نماز بلادرنگ به نماز بپردازد و در وقت نماز به زیارت و هیچ امر دیگری مشغول نشود.
۱۹ - آداب زیارت را از کتب زیارت مانند مزارات بحار و اقبال سید بن طاووس و مفاتیح محدث قمی (ره) فراگیرد و عمل نماید.
۲۰ - هر قدر ممکن است در زیر قبه منوره دعا کند و التماس کند که آن حضرت در قیامت از او شفاعت کند و با آن امام محشور شود.
ما در جلد دیگر از ثواب و فضیلت زیارت امام علیه السلام مشروحاً بحث خواهیم کرد و برای تیمن و تبرک نمونه ای در این نگارش آوردیم. در آنجا در معانی احادیث وارده و رفع مشکلات بعضی از روایات سخن به میان می آوریم. دیگر از مطالبی که سبب توجه شیعیان در همه اوقات به مشهد مقدس حضرت رضا علیه السلام شده است همانا معجزات و کراماتی است که در روز و شب از این روضه منوره مشاهده می شود چه اینکه اوست پناه بی پناهان و چاره ساز بی چارگان و شفا بخش دل امیدواران و داروی دردهای بی درمان و فریادرس مستمندان و بینوایان و روشنی بخش دیده
شیعیان و زیارتگاه مسلمانان جهان و مطاف خداپرستان .
ای خاک طوس چشم مرا تو تیا توئی مائیم دردمند و سراسر دوا توئی
داری دم مسیح تو ای خاک مشگ بیز یا نگهت بهشت که دارالشفاء توئی
ای خاک طوس چون تو مقام رضا شدی برتر هزار پایه از عرش علا توئی
ای خاک طوس رتبه ات این بس که از شرف مهد امان و مشهد شاه رضا توئی
شاهنشهی که خیل ملایک به در گهش دایم برند سجده که مسجود ما توئی
شاهنشهی که سلسله انبیاء تمام گویندش ای فدای تو چون مقتدا توئی
نبود عجب به شأن تو تنزيل هل أتى قرآن توئی کتاب توئى هل أتنی توئی
وین میکشد مرا که به صدرنج و صدبلا در دست خصم کشته زهر جفا توئی