اهل بیت
آیا ندانسته از قرآن چشم پوشیدید یا خود گروهی اسراف کارید؟
صدوق به اسناد خود از ابوصلت روایت میکند که امام رضا در مجلس مأمون در مرو حاضر شد گروهی از عراقیان و خراسانیان در مجلس او گرد آمده بودند. در این روایت پرسش و پاسخهایی است تا آنجا که گوید:
مأمون پرسید عترت طاهر چه کسانی هستند؟
امام رضا فرمود: کسانی که خداوند عزوجل در کتابش با: ﴿إِنَّمَا يُرِيدُ الله لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا وصفشان کرده است و همان کسانی که پیامبر در حقشان فرمود: من در میان شما دو ثقل به یادگار می نهم کتاب خدا و عترتم که همان اهل بیت من هستند. این دو هرگز از یکدیگر جدا نشوند تا کنار حوض کوثر بر من وارد آیند بنگرید چگونه در این دو جانشینی من می کنید به آنها نیاموزید که آنان از شما داناترند.
عالمان گفتند: ای ابو الحسن پیرامون عترت با ما سخن بگو. آیا آنها همان «آل» هستند یا جز «آل».
امام رضا فرمود: آنها همان آل هستند.
عالمان گفتند اما از رسول الله ﷺ نقل میشود که فرموده است: «آنها همان آل هستند و اصحاب پیامبر نیز در خبر مستفیضی که نمی توان آن را رد کرد می گویند که آل محمد، همان امت اوست.
امام رضا فرمود: به من بگویید آیا صدقه بر آل حرام است؟
گفتند: آری.
حضرت الله فرمود: پس بر امت هم حرام می شود؟
گفتند: نه.
فرمود: این است تفاوت میان آل و امت وای بر شما به کجا می روید؟ آیا ندانسته از قرآن چشم پوشیدید یا خود گروهی اسراف کارید؟ آیا ندانستید که وراثت و طهارت بر این برگزیدگان ره یافته قرار گرفته نه دیگران؟
گفتند: ای ابوالحسن از کجا می گویی؟
امام فرمود: از گفته خدا: ﴿وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا وَإِبْرَاهِيمَ وَجَعَلْنَا فِي ذُرِّيَّتِهِمَا النُّبُوَّةَ وَالْكِتَابَ فَمِنْهُمْ مُهْتَدٍ وَكَثِيرٌ مِنْهُمْ فَاسِقُونَ ...(او در حقیقت نوح و ابراهیم را فرستادیم و در میان فرزندان آن دو نبوت و کتاب را قرار دادیم از آنها برخی ره یافته شدند ولی بسیاری از آنان بدکار بودند حدید ۲۶)
پس نبوت و کتاب در ره یافتگان نهاده شد؛ نه در فاسقان. آیا ندانید که نوح از پروردگارش درخواست کرد: ﴿ فَقَالَ رَبِّ إِنَّ ابْنِي مِنْ أَهْلِي وَإِنَّ وَعْدَكَ الْحَقُّ وَأَنْتَ أَحْكَمُ الْحَاكِمِينَ " (وگفت: پروردگارا! پسرم از کسان من است و قطعاً وعده تو راست است و تو بهترین داورانی هود ٫ ۴۵)و این از آن روی بود که خدا به نوح وعده فرموده بود که او را با خانواده اش نجات دهد و پروردگار - عز وجل - او را فرمود: ﴿يَا نُوحُ إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَهْلِكَ إِنَّهُ عَمَلٌ غَيْرُ صَالِحٍ فَلَا تَسْأَلْنِي مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنِّي أَعِظُكَ أَنْ تَكُونَ مِنَ الْجَاهِلِينَ )(فرمود: ای نوح او در حقیقت از کسان تو نیست او دارای کرداری ناشایسته است. پس چیزی را که بدان علم نداری از من مخواه من به تو اندرز میدهم که مبادا از نادانان باشی هود ٫ ۴۶.)(ابن بابویه قمی معروف به شیخ صدوق ابو جعفر محمد بن علی بن حسین، عيون اخبار الرضا ، ۱۸۰٫۱-۱۸۱)