متن عهدنامه ولایت عهدی

علی بن عیسی اربلی در کتاب کشف الغمه ۴ آورده است: در سال ۶۷۰ ق یکی از خادمان آستان رضوی از مشهد به واسط آمد و عهد نامه ای را که دست خط مأمون بود به همراه داشت در میان سطرها و پشت عهدنامه نیز آثاری از دست خط حضرت رضا - علیه السلام - دیده می شد. من دست خط اما را بوسیدم و این نامه را از نعمتهای الهی شمردم و حرف به حرف آن را نوشتم. در این جا قسمتهایی از نوشته های مأمون و قسمت هایی از نوشته های حضرت رضا - علیه السلام - را نقل میکنیم مأمون چنین نوشت: این نوشته به وسیله عبدالله بن هارون امیر مؤمنان برای علی بن موسی - ولی عهدش - به رشته تحریر درآمده است.... از آن زمان که بار خلافت بر دوش من نهاده شد همواره تلخی و سنگینی آن را آزموده و خدا را در نظر گرفتم و زحمت ها را بر خود هموار کردم بی خوابی ها کشیدم و همیشه به عزت دین و نابودی مشرکان و صلاح مردم و گسترش عدل و بر پاداشتن قرآن و سنت اندیشه کرده ام این مسؤولیت پذیری سبب شد تا شانه از زیر بار مسؤولیت خالی نکنم زیرا میدانم باید در برابر خدا پاسخگو باشم و دوست دارم به هنگام ملاقات خداوند خیر خواه دین و بندگان خدا شناخته شوم و ولیعهدی برگزیده باشم که شایسته ترین مردم در تقوا و دین و علم و سرآمد مردم در اجرای احکام الهی باشد. آری در این مسأله مهم با خدا مناجاتها داشتم و از او طب خیر کردم و شب و روز از پروردگار خواستم تا آنچه مورد رضای اوست به من الهام شود. در پی این مناجاتها به تحقیق در میان عباسیان و علویان پرداختم و به این جست و جو ادامه دادم تا از آن میان تنها علی بن موسی بن جعفر بن محمد بن على بن الحسين بن على بن ابی طالب را شایسته ترین یافتم و او را برای تصدی این مسؤولیت برگزیدم زیرا فضل و شرافت علم ورع زهد دوری از دنیا و مردم داری او را مشاهده کردم و همگان را بر عظمت و بزرگی او متفق یافتم در این حال پیمان ولایت عهدی و خلافت بعد از خود را برای او منعقد ساختم.... این عهدنامه را مأمون به دست خود در تاریخ دوشنبه هفتم رمضان سال ۲۰۱ ق به رشته به رشته تحریر درآورد.