قرآن حکیم از منظر امام رضا علیه السلام  ( صص 282 ) شماره‌ی 6212

موضوعات

معارف دينی در کلام امام رضا (عليه السلام) > اعتقادات > توحيد > عدم امکان ديدن خدا

خلاصه

او به حضرت گفت: جانم به فدایت از اختلاف مردم درباره ی رؤیت برایم سخن بگو! بعضی میگویند خداوند دیده میشود و بعضی می گویند: خداوند دیدنی نیست حضرت در پاسخ فرمودند: ای ابا العباس کسی که بر خلاف آنچه خداوند خود را بدان ستوده است او را وصف کند بزرگترین دروغ را بر خدا بسته است؛ ولا تدركه الأبصار و هو يدرك الأبصار و هو اللطيف الخبير.این ابصار چشمهای ظاهری نیست بلکه همان دیدگانی است که در قلب آدمی است، اوهام را به او راهی نیست و چگونگی او درک نمی شود؛

متن

او به حضرت گفت: جانم به فدایت از اختلاف مردم درباره ی رؤیت برایم سخن بگو! بعضی میگویند خداوند دیده میشود و بعضی می گویند: خداوند دیدنی نیست حضرت در پاسخ فرمودند: ای ابا العباس کسی که بر خلاف آنچه خداوند خود را بدان ستوده است او را وصف کند بزرگترین دروغ را بر خدا بسته است؛ ولا تدركه الأبصار و هو يدرك الأبصار و هو اللطيف الخبير.(1) ۱. سوره ی انعام، آیه ی ۱۰۳ . )

این ابصار چشمهای ظاهری نیست بلکه همان دیدگانی است که در قلب آدمی است، اوهام را به او راهی نیست و چگونگی او درک نمی شود؛ يا أبا العباس ! من وصف الله بخلاف ما وصف به نفسه فقد أعظم الفرية على الله ، قال الله تعالى : لا تدركه ... ؛ هذه الأبصار ليست هي الأعين، إنما هي الأبصار التي في القلب، لا يقع عليه الأوهام و لا يدرك كيف هو .(2) . مسند الإمام الرضا ، ج ۱، كتاب التفسير، ص ۳۳۲، ح ۷۱ . )

مراد از رؤیت نفی شده، همان رؤیت حسی و وهمی است نه رؤیت شهودی قلبی؛ گرچه حضرت رضا در بیانشان به چشمانی که در قلب است، یاد کرده اند.

مؤید این مطلب روایت محمد بن فضیل است؛ از ابا الحسن پرسیدم : آیا رسول خدا پروردگار والا را دیده است؟ ایشان فرمودند: آری با قلبش پروردگار را دیده است؛ آیا نشنیده ای که خدا می فرماید: آن چه را با دل دیده است ، دروغ نمی پندارد؛ یعنی او را با چشم ندیده ولی با دل دیده است؛ نعم، بقلبه رآه، أما سمعت الله عز و جل يقول : «ما كذب الفؤاد ما رأى»(3) مسند الإمام الرضا ، ج ۱، كتاب التفسير، ص ۳۳۲، ح ۷۱ . ) أي لم يره بالبصر و لكن رآه بالفؤاد . (4) سوره ی نجم، آیه ی ۱۱ . )

مخاطب

جوان ، میانسال

قالب

سخنرانی ، کارگاه آموزشی ، کتاب داستان كوتاه