رعایت حقوق مردم
در سیره معصومان نمونه های فراوانی از رعایت حقوق مردم را خوانده یا شنیده ایم. شیوه امام رضا در این خصوص چگونه بوده است؟
رعایت حقوق مردم و توجه به حق رنج کشیدگان اصل قطعی و خدشه ناپذیر در زندگی اجتماعی امام بود. توجه به دادن دسترنج زحمت کش و تعیین مزد پیش از پایان کار یکی از نمونه های دغدغه مندی امام است. به این ماجرا بنگرید که سلیمان جعفری آن را روایت میکند:
برای برخی کارها خدمت امام بودم چون کارم انجام شد خواستم مرخص شوم امام فرمودند: امشب نزد ما بمان» همراه امام به خانه او رفتم هنگام غروب بود غلامان حضرت مشغول بنایی بودند. امام در میان آنها غریبه ای دیدند پرسیدند این کیست؟ عرض کردند: «به ما کمک میکند و به او چیزی خواهیم داد فرمودند: «مزدش را تعیین کرده اید؟ گفتند: «نه هر چه بدهیم میپذیرد امام برآشفتند و خشمگین شدند. به حضرت عرض کردم فدایتان شوم خود را ناراحت نکنید . ایشان فرمودند: بارها به اینها گفته ام که هیچ کس را برای کاری نیاورید؛ مگر آنکه قبلاً مزدش را تعیین کنید و قرارداد ببندید. کسی که بدون قرارداد و تعیین مزد کاری انجام دهد اگر سه برابر مزدش را بدهی باز گمان میکند مزدش را کم داده ای ولی اگر قرارداد ببندی و به مقدار معین شده بپردازی از تو خشنود خواهد بود که طبق قرار عمل کرده ای و در این صورت اگر بیش از مقدار تعیین شده چیزی به او بدهی، هرچند کم و ناچیز باشد میفهمد که بیشتر پرداخته ای و سپاسگزار خواهد بود(1).»(کافی، ج ۵، ص ۲۸۸)