زیارت پیشوا پس از زیارت خانه خدا

در چند حدیث پایان یافتن و کامل گشتن حج - زیارت خانه خدا ـ و یاد بود کوششهای مخلصانه حضرت ابراهیم به این است که زائر بعد به زیارت حضرت رسول و ائمه نیز تشرف حاصل کند

۱ - عبد الله بن عمر از حضرت رسول ﷺ نقل میکند که فرمود: هر کس حج گزارد سپس قبر مرا بعد از وفاتم زیارت کند مانند کسی است که مرا در دوران حیاتم زیارت کرده است.

 این حدیث را مرحوم امینی از ۲۱ حافظ و عالم حدیث شناس اهل سنت نقل کرده است.( الغدير، ۹۸٫۵ - ۹۹)

 ۲ - نیز عبدالله بن عمر از نبی اکرم الله روایت میکند که فرمود: هر کس قصد خانه خدا کند ولی مرا زیارت نکند بر من ستم کرده است. (همان مأخذ، ۱۰۰٫۵ این حدیث در ۹ کتاب از دانشمندان اهل سنت ذکر شده.)

 این دو حدیث - که نمونه هایی دیگر نیز دارد - اهمیت فراوان زیارت نبی رحمت اسلام را میرساند و دلیلی است بر لزوم زیارت رسول خدا، و کسب فیض از مرقدش همچون خانه اش در زمان حیات

3 - حضرت صادق الله فرمود: چون یکی از شما شیعیان] حج گزارد حجش را به زیارت ما ختم کند زیرا این زیارت جزء پایانی حج است. (بحار الأنوار، ۱۳۹٫۱۰۰)

۴ - روایتی که ابو حمزه ثمالی از حضرت باقر نقل میکند روشنگر معنی احادیثی است که در این زمینه رسیده و توضیحی است بر احادیث مذکور

ابو حمزه می گوید: در حالی که ابو جعفر - باقر العلوم ـ بر در مسجد نشسته بود و مردمی را که طواف میکردند نظاره می نمود، به من گفت:

ای ابا حمزه اینان مأمور به چه کارند؟

من ندانستم چه پاسخ دهم. پس امام خود گفت:

 همانا به آنان امر شده که به این سنگها یعنی خانه سنگی طواف کنند سپس نزد ما آیند تا ولایتشان را به ما اعلام کنند. ( وسائل الشيعه، ۲۵۴٫۱۰)

اعلام ولایت نخست باید موقعیت زمانی - مکانی این سخن را در نظر آورد که خانه خداست و هنگام ادای فریضه حج یعنی بهترین زمان و مکان از نظر سیاسی اوایل حکومت بنی عباس است کسانی که به نام آل علی مسلمانان را دعوت به بیعت کردند و سپس با آنان و زائرانشان بدترین رفتار را کردند. در چنین اوضاع اجتماعی - دینی است که باقرالعلوم از انبوهی جمعیت در مسجد الحرام استفاده میکند و به نکته ای نغز که مغز اعمال حج و روح عبادت است اشاره می فرماید معرفت امام شناخت پیشوا و راهنما و اعلام دوستی پیروی از او.

چه بسا تبلیغات عوام فریب طاغوتهای هر زمان و ظاهر پرستی مردم دور مانده از عالم ربانی و رهبر الهی رفته رفته طواف گرد خانه سنگین و حرکات بدنی خاص را تمام هدف معرفی کند و مردم را دلخوش دارد که «عبادت» کرده اند در حالی که اعمال بدنی - حتی در نماز - نشانی ها، سمبل ها و ر مزواره هایی از معارف و واقعیاتی چند است مانند اظهار کوچکی در پیشگاه معبود، پی بردن به عظمت آفریدگار دوری از تکبر و خود بزرگ بینی، تهذیب نفس، اتحاد و پیوستگی مسلمین جهان وحدت در عبادت، ایجاد اخوت و همکاری و مشکل گشایی از یکدیگر اعانت به بر و تقوی»، دفع ظلم و ظالم و مبارزه با متجاوزان و طغیانگران و مال اندوزان و در یک عبارت اعلای کلمه توحید و توحید کلمه

اینک جای پرسش هست که این معارف والا را که نیکو می داند؟ که درست می شناسد و صحیح معرفی تواند کرد؟ 

جز راهنمایی بصیر و راه آشنا که رسول خداست و حضرت علی و فرزندان معصومش ، که امام باقر از آن به اعلام «ولایت» در حضورشان تعبیر می فرماید.

زیارت پیامبر اکرم ﷺ و جوار آن حضرت

 این بحث را با ترجمه حدیثی که عبدالله بن عمر روایت کرده آغاز میکنیم تا درجه اهمیت زیارت در نزد علمای اهل سنت نیز نمودار شود.

 ۱ - رسول خدا صلوات الله علیه گفت: هر کس قبر مرا زیارت کند شفاعتم او را واجب شود.

علامه محقق عبدالحسین امینی از کتابهای معتبر (صحاح) اهل سنت ۴۱ مأخذ را با نام و سال وفات مؤلف ذکر میکند که حدیث مذکور را نقل کرده اند. ( الغدير، ۹۳٫۵ - ۹۶؛ وفاء الوفا بأخبار دار المصطفى، الطبعة الرابعة، ۱۳۳۶٫۴، مؤلف كتاب - نورالدین سمهودی - پس از نقل حدیث از دار قطنی و بیهقی می نویسد: سبکی خبر را در نسخه های معتبر دیده و راویانش را توثیق کرده است.)

از طرق شیعه نیز حدیث مذکور با عباراتی قریب به آن و یا با اضافاتی نقل شده، به طوری که جای تردیدی در صحت آن باقی نمی گذارد. (رجوع شود به کامل الزیارات، باب دوم ۱۲ - ۱۵ و دیگر مجامع حدیث شیعی)

2- ائمه معصومین ما از پیامبر خدا روایت میکنند که گفت: هر کس قبر مرا بعد از درگذشتم زیارت کند مانند کسی است که در حیاتم به سوی من هجرت کرده. پس اگر شما توانایی زیارت از نزدیک را ] ندارید، به سویم سلام فرستید که آن به من می رسد.( كامل الزيارات ۱۴، حدیث ۱۷ سمهودی نزدیک به آن مضمون را نقل کرده بدین عبارت: قال رسول الله الله : من حج فرار قبرى بعد وفاتي، كان كمن زارني في حياتي (وفاء الوفاء .(۱۳۴۱٫۴)